نقش استاندارد در ارتقای توان تولید ملی
منصور فرزانه
یکی از عوامل رشد اقتصادی پایدار در کشور، ارتقای کیفیت و تقویت رقابت‌پذیری تولیدات ملی در بازار داخلی و بازارهای صادراتی است. برای تحقق این مهم باید به نقش استاندارد‌ها چه در فرآیند تولید از تأمین مواد اولیه تا عرضه محصول نهایی و چه در تبیین فواید اقتصادی استاندارد کردن در بهبود و ارتقای شاخص‌های عملکردی بنگاه‌های اقتصادی و واحدهای تولیدی نظیر افزایش رضایت مشتری، رشد فروش، سودآوری و افزایش سهم بازار تولیدات داخلی، توجه و سرمایه‌گذاری ویژه کرد.
بیشتر مردم تصور می‌کنند استاندارد فقط برای حفظ منافع مصرف‌کننده است. اگرچه این نظر تا حدّی صحیح است و استاندارد به نیازهای فردی و اقتصادی مصرف‌کنندگان توجهی خاص دارد، در دنیای کنونی استاندارد کردن و ارتقای کیفیت کالا و خدمات از عوامل مهم رقابت محسوب می‌شود و استمرار حرکت چرخ تولید و فناوری، همچنین حضور مؤثر در بازارهای داخلی و جهانی، کاملا به این موضوع بستگی دارد.
بنابراین سود حاصل از رعایت استاندارد برای تولیدکنندگان بیش از مصرف‌کنندگان است؛ زیرا از یک سو آثار مطلوب تداوم حضور در بازار را برای صاحبان سرمایه به ارمغان می‌آورد و از سوی دیگر منجر به صرفه‌جویی حاصل از کاهش ضایعات و هزینه‌های خدمات پس از فروش و دوباره‌کاری‌های ناشی از تعمیر یا تعویض کالا یا قطعات و فرآیندهای معیوب و ناقص، می‌شود.
با اجرای قوانین و مقررات استاندارد هزینه‌های تولید و اجرای پروژه در بخش‌های مختلف از جمله انبارداری و ساخت ابزار و ماشین‌آلات و همچنین ارائه خدمات در حد جالب توجهی تنزل می‌یابد، روند تولید منظم می‌شود، آرایش عملکرد شرکت یا کارخانه‌ها به نحو متعادلی تنظیم می‌شود، نگهداری اسناد، نقشه‌ها و طرح‌های مربوط به تولید محصولات و انجام خدمات طبق یک نظام دقیق بازیابی سریع، طبقه‌بندی و بایگانی می‌شود، همکاری میان واحدهای مختلف سازمان یا کارخانه برای پیشبرد روند تولید میسر می‌شود، تفاهم کارکنان در امور فنی تحقق می‌پذیرد و سرانجام با اجرای پروژه یا تولید کالای دارای کیفیت و بسته‌بندی مطلوب، رضایت بهره‌برداران و مصرف‌کنندگان نیز جلب می‌شود.
به این ترتیب استاندارد، شالوده استواری را برای پیشرفت و توسعه صنعت و اقتصاد فراهم می‌‌کند. همین دلایل سبب می‌شود هزینه برای استانداردسازی، نوعی سرمایه‌گذاری مطمئن برای حضور در بازار رقابتی تلقی شود.
امید است با عنایت و اهتمام جدی تولیدکنندگان پرتلاش ایران اسلامی به رعایت استاندارد‌ها، گامی جدی در راستای حمایت از تولید ملی برداشته شود و مردم نیز با خرید کالاهای داخلی زمینه تقویت و رونق تولید داخلی را فراهم کنند.
منصور فرزانه
مدیرکل استاندارد استان قم
