به گزارش «تابناک یزد»؛روزگاری عمده بازی کودکان که غالباً نیز گروهی انجام میشد، خالهبازی،
وسطبازی، طناببازی و بازیهایی از این دست بود که عمدتاً نیز در
کوچهپسکوچههای شهر با سروصدا و شوروهیجانی خاص برگزار میشد.
کودکان دیروز در اوقات فراغت و تعطیلات خود در کنار بچههای همسایه، دوست و
آشنا یا خواهر و برادران با شور و حرارتی خاص در هر مکانی که مناسب
میدیدند با یکدیگر ساعتها مشغول بازیهای مختلف میشدند و اغلب این
بازیها نیز در درون خود ویژگیها و آموزشهایی از مفهوم زندگی اجتماعی و
یکدل بودن را به همراه داشتند.
اما بهدنبال پیشرفت زندگی شهرنشینی و توسعه تکنولوژی و تبدیل خانههای
بزرگ به آپارتمانهای کوچک ، کمکم آن همه شور و نشاط رو به خاموشی رفته
است و کودکان امروز به بازیهای کامپیوتری و اینترنتی ترغیب شدهاند،
بازیهایی که عموماً انفرادی و به دور از جمع انجام میشود.
درحالیکه بازیهای گروهی گذشته تاثیر زیادی بر فضای فکری و اجتماعی و
همچنین سلامت جسمانی کودکان داشت، بازیهای امروزی که غالباً با کامپیوتر و
تبلت انجام میشود، رهاوردی جز کمتحرکی و گوشه گیری به دنبال ندارند.
بازی کردن با همسنوسالها از گذشتههای دور به معنای واقعی کلمه نخستین
فضایی بوده است که کودکان را با مفهوم تعاملات و زندگی اجتماعی آشنا
میکرده است، ولی امروزه خانوادهها با سپردن فرزندانشان به فضای مجازی،
فضای واقعی بازی کردن را از کودکانشان سلب کردهاند و آنها را به سمت
کمتحرکی، انزواطلبی و تنهایی هل میدهند.
ایندرحالیست که برخی خانوادهها حتی پا را فراتر از این نیز گذاشتهاند
و فرصت بازی کردن را نیز از کودکان خود با ثبتنام آنها در کلاسهای
متعدد آموزشی که بیشتر نیز از روی چشموهمچشمی است، گرفته و با
خستهکردن مفرط کودکان خود، سلامت جسمی و روحی آنها را به خطر
انداختهاند.
دور شدن کودکان از بازیهای گروهی
یکی از شهروندان یزدی میگوید: بیشتر کودکان با هدایتهای ناصحیح والدین
خود با مفهوم تحرک و جنبوجوش، بیگانه شدهاند؛ بهطوریکه ساعتها پای
بازیهای رایانهای می نشینند و همین موضوع باعث درونگرایی و فراری
شدن آنها از اجتماع شده است.
«محمد عزیزی» ادامه میدهد: در گذشته، کودکان در کوچه و حیاط خانه با جنب و
جوش زیادی گرم بازی میشدند، ولی والدین امروز با در دسترس قرار دادن
انواع بازیهای کامپیوتری و گوشیهای هوشمند و تبلت، تحرک را از کودکان
خود گرفتهاند که حاصل آن کمتحرکی و چاقی و آسیبهای جسمی و روحی برای
کودکان است.
یک بانوی جوان یزدی که مادر کودکان 8 و 10 ساله است نیز عنوان میکند:
برخی خانوادهها زودتر از سن آموزش کودکان خود را سرگرم فراگرفتن
آموزشها و کلاسهایی میکنند که مناسب سن و سال آنها نیست.
«آزیتا زارعیان» ادامه میدهد: بسیاری از کودکان با مفهوم بازی و نشاط
کودکانه غریبه شدهاند و تنها تفریح آنها رفتن به پارک و سرگرم شدن با
ستهای ورزشی و بازی در پارکهای شهر شده است.
به اعتقاد وی شاغل بودن والدین، زندگی های آپارتماننشینی و همچنین
مرسوم شدن خرید انواع بازیهای رایانهای باعث شده تا کودکان فرصتی برای
بازیهای دستهجمعی نداشته باشند و به افرادی درونگرا و منزوی تبدیل
شوند.
یک نوجوان یزدی نیز اظهار میکند: من تنها فرزند خانه هستم و والدینم نیز
هر دو شاغل هستند؛ بنابراین بسیاری از ساعات غیردرسی خود را باید در کنار
مادربزرگ و پدربزرگم بگذرانم که آنها نیز وقت بازی کردن با من را ندارند؛
در نتیجه خودم را با تبلت و انواع بازیهای کامپیوتری مشغول میکنم.
«محمدطاها دهقانی» با بیان اینکه وقتی برای تفریح به پارک میروم، احساس
نشاط و شادی بیشتری میکنم، میافزاید: هرچند والدینم برای من انواع وسایل
بازی را فراهم کردهاند ولی متاسفانه غالباً همبازی خوبی ندارم.
آموزش زندگی اجتماعی در بازیهای گروهی
یک روانشناس کودک میگوید: بازیها در گذشته در حین سادگی مفاهیم بزرگ و
مهمی مانند همکاری و کارهای گروهی را در ناخودآگاه کودکان آموزش میداد و
به نوعی تمرین زندگی اجتماعی آینده آنها بود.
«سیدرضا موسوی» با اشاره به بازیهایی مانند الاکلنگ، گرگم به هوا،
طناببازی و دیگر بازیهای محلی، ادامه میدهد: این بازی ها نهتنها
سلامت جسمی و روحی کودکان را تضمین میکرد، بلکه مفهوم اجتماعی بودن را به
آنها یاد می داد.
وی بیان میکند: با توسعه تکنولوژیهای رایانهای، کودکان بیشتر راغب به
استفاده از بازی های کامپیوتری شدهاند؛ ایندرحالیست که اغلب این بازی
ها انفرادی هستند و کودکان را انزواطلب می کنند.
به گفته موسوی، این بازیها به مرور زمان کودکان را از بازیهای اجتماعی
دور می کنند و آنها را به سوی کم تحرکی و درونگرایی سوق می دهند.
وی میافزاید: کودکان دیروز با انجام بازیهای گروهی، خصلتهایی مانند
مهربانی و صمیمیت را با هم تقسیم میکردند و همین مشارکت آنها را از
انزوا دور میکرد، ضمن اینکه از طریق این بازیها، خیلی از آموزهها و
مهارتهای زندگی را فرا میگرفتند، اما بازی تک نفری کودکان امروز آنها
را به دوری از جمع برمیانگیزد.
فضای مجازی و تکفرزندی؛ دشمن نشاط کودک
مدیرکل بهزیستی استان میگوید: تکفرزند بودن و رشد فضای مجازی، فرصت
بازی را از کودکان گرفته است. علاوهبر آن آپارتمانهای کوچک نیز فضای
نشاط اجتماعی و بازی را که از کودکان میرباید.
«جلیل عفتی» ادامه میدهد: رقابت خانواده ها برای ثبت نام کودکان در
کلاسهای آمادگی درسی و مهدکودک ها و مراکز پیشدبستانی غیرانتفاعی،
عمدتاً به قصد چشموهمچشمی برای کسب رتبه های بالاتر ، آسیب هایی جدی
به کودکان وارد کرده است.
وی میافزاید: با وجود مشخص بودن شروع سن آموزش کودکان، برخی خانوادهها
اقدام به ثبتنام کودکان خود قبل از رسیدن به سن آموزش در انواع کلاسها
میکنند تا کودکانی نخبه تربیت کنند، غافل از اینکه صدمات جسمی و روحی
زیادی به کودکان خود وارد میکنند.